Ile kosztuje wykopanie stawu? Praktyczny poradnik cenowy 2025

• Średni koszt wykopu stawu wynosi około 13,52 zł za metr sześcienny
• Budowa stawu o wymiarach 30x30x2,5 m to wydatek rzędu 28 000 zł
• Koszty utylizacji ziemi to dodatkowe 40-60 zł za tonę
• Umocnienie skarp to dodatkowy koszt 2 000 – 4 000 zł

Planowanie budowy stawu ogrodowego to poważne przedsięwzięcie, które wymaga starannego przygotowania finansowego. Koszt wykopu stawu zależy od wielu czynników, które mogą znacząco wpłynąć na ostateczną cenę całego projektu. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że oprócz samego wykopu trzeba uwzględnić również koszty utylizacji ziemi, umocnienia skarp czy ewentualnego doprowadzenia wody.

Zastanawiasz się, ile musisz zainwestować w swój wymarzony staw? Na cenę wpływa przede wszystkim wielkość planowanego zbiornika, rodzaj gruntu oraz warunki terenowe na Twojej działce. Twardy, kamienisty grunt może nawet dwukrotnie podnieść koszt wykopania w porównaniu do miękkiego gruntu piaszczystego. Również dostępność terenu dla koparki ma niebagatelne znaczenie – trudny dojazd może znacząco podnieść koszty realizacji.

Rodzaj gruntu to jeden z kluczowych czynników kształtujących cenę. Miękka gleba piaszczysta czy gliniasta będzie wymagała mniej pracy i specjalistycznego sprzętu, co przełoży się na niższy koszt wykopu. Natomiast grunt twardy i kamienisty może wymagać użycia młotów pneumatycznych lub specjalistycznych koparek, zwiększając znacząco wydatki. Warto przed rozpoczęciem projektu przeprowadzić badanie gruntu, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek finansowych.

Czynniki wpływające na koszt wykopu stawu

Na ostateczną cenę wykopu stawu wpływa wiele elementów, które należy uwzględnić już na etapie planowania budżetu. Wielkość i głębokość stawu to podstawowe parametry określające ilość ziemi do wybrania. Im większa objętość wykopu, tym wyższy koszt całej operacji. Dla przykładu, staw o wymiarach 15×15 m może kosztować około 25 000 zł, podczas gdy większy zbiornik o wymiarach 100x70x1 m to wydatek rzędu 108 000 zł.

Dostęp do terenu jest często pomijanym, a niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na cenę. Jeśli koparki mają trudności z dotarciem na miejsce wykopu, konieczne będzie wykorzystanie specjalistycznego sprzętu lub dodatkowe prace przygotowawcze, co przekłada się na wyższe koszty. Podobnie, obecność drzew i krzewów na terenie planowanego stawu wiąże się z dodatkowymi pracami i kosztami ich usunięcia.

Utylizacja wykopanej ziemi to kolejny znaczący wydatek, o którym wielu inwestorów zapomina przy planowaniu budżetu. Koszt utylizacji wynosi około 40-60 zł za tonę, co przy dużym stawie może stanowić istotną część całkowitego kosztu projektu. Warto rozważyć możliwość wykorzystania części ziemi do ukształtowania terenu wokół stawu, co pozwoli zmniejszyć koszty utylizacji.

Jak obliczyć koszt wykopu stawu?

Aby obliczyć przybliżony koszt wykopania stawu, należy znać jego podstawowe wymiary i parametry gruntu. Objętość wykopu obliczamy mnożąc długość, szerokość i głębokość planowanego stawu. Otrzymaną wartość w metrach sześciennych mnożymy przez średnią cenę wykopu, która wynosi około 13,52 zł za m³.

Dla przykładu, jeśli planujesz staw o wymiarach 10×6 m i głębokości 1,5 m, objętość wykopu wyniesie 90 m³. Przyjmując średnią cenę 80 zł/m³, koszt samego wykopu wyniesie około 7 200 zł. Do tego należy doliczyć koszt umocnienia skarp (około 1 500 zł) oraz utylizacji ziemi, co daje szacunkowy całkowity koszt rzędu 8 700 zł.

Pamiętaj, że w przypadku większych stawów warto zasięgnąć kilku ofert od różnych firm wykonawczych. Ceny za wykop mogą się znacząco różnić w zależności od regionu Polski, dostępności sprzętu oraz doświadczenia wykonawcy. Negocjowanie ceny jest jak najbardziej na miejscu, szczególnie jeśli zlecasz kompleksową usługę obejmującą nie tylko wykop, ale również umocnienie skarp czy zagospodarowanie terenu wokół stawu.

Najczęściej zadawane pytania o koszt wykopu stawu

• Czy potrzebuję pozwolenia na budowę stawu? Budowa niewielkiego stawu (do 500 m² i do 2 m głębokości) wymaga jedynie zgłoszenia, ale nie potrzebuje pozwolenia wodnoprawnego.
• Ile kosztuje wykopanie stawu o powierzchni 1000 m²? Koszt może wynosić od 15 000 do 30 000 zł, w zależności od głębokości i rodzaju gruntu.
• Czy mogę sam wykopać staw? Dla małych oczek wodnych jest to możliwe, ale przy większych projektach warto skorzystać z usług profesjonalnej firmy.
• Jak mogę zaoszczędzić na kosztach wykopu? Możesz negocjować z wykonawcami, zlecać prace poza sezonem budowlanym, a także zagospodarować część wykopanej ziemi na własnej działce.
• Jakie są ukryte koszty budowy stawu? Oprócz samego wykopu, trzeba uwzględnić koszty utylizacji ziemi (40-60 zł/tonę), umocnienia skarp (2-4 tys. zł) oraz ewentualnego usunięcia drzew i krzewów.

ŹRÓDŁO:

• [1]https://tumw.pl/jaki-jest-koszt-wykopu-stawu[1]
• [2]https://budowaporady.pl/ile-kosztuje-budowa-stawu-poznaj-kluczowe-czynniki-wplywajace-na-ceny[2]
• [3]https://imch.pl/ile-kosztuje-budowa-stawu-poznaj-ukryte-koszty-i-czynniki-wplywajace[3]

Kluczowe czynniki wpływające na koszt wykopu stawu: rodzaj gruntu, wielkość i głębokość

Planując budowę stawu, warto dokładnie przeanalizować czynniki, które bezpośrednio wpłyną na finalny koszt inwestycji. Rodzaj gruntu to jeden z najważniejszych elementów kształtujących cenę wykopu. Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego ta sama praca może kosztować tak różnie? Otóż miękka gleba, taka jak piaszczysta czy gliniasta, będzie wymagała znacznie mniej wysiłku i specjalistycznego sprzętu, co naturalnie przełoży się na niższy koszt całej operacji. Z kolei grunt twardy i kamienisty może wymagać użycia młotów pneumatycznych lub specjalnych koparek, zwiększając wydatki nawet dwukrotnie! Dlatego przed rozpoczęciem projektu warto przeprowadzić badanie gruntu, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek finansowych.

Wielkość i głębokość planowanego stawu to podstawowe parametry determinujące ilość ziemi do wybrania, a co za tym idzie – finalny koszt przedsięwzięcia. Im większa objętość wykopu, tym wyższy będzie całkowity wydatek. Dla przykładu, mniejszy staw o wymiarach 15x15x1,5 m (objętość 337,5 m³) to koszt około 25 000 zł, podczas gdy znacznie większy zbiornik o wymiarach 100x70x1 m wiąże się już z wydatkiem rzędu 108 000 zł. Warto pamiętać, że średni koszt wykopu to około 13,52 zł za metr sześcienny, co pozwala na wstępne oszacowanie budżetu.

Wpływ głębokości na koszty i dodatkowe prace

Głębokość stawu to czynnik, który nie tylko zwiększa objętość wykopu, ale również może generować dodatkowe koszty. W przypadku stawów głębszych niż 1,2-1,5 metra konieczne staje się umocnienie skarp, aby zapobiec ich osuwaniu się. Jest to niezbędny zabieg, który wiąże się z dodatkowym wydatkiem rzędu 2 000 – 4 000 zł, w zależności od wielkości stawu i zastosowanych materiałów. Czy wiesz, że głębokie stawy wymagają również bardziej zaawansowanych systemów filtracji i natleniania wody?

Przy kalkulacji kosztów nie możemy zapomnieć o kluczowej kwestii, jaką jest utylizacja wykopanej ziemi. To często pomijany, a niezwykle istotny element budżetu. Koszt utylizacji wynosi średnio 40-60 zł za tonę, co przy dużym stawie stanowi znaczącą część całkowitego kosztu projektu. Rozważmy więc alternatywne rozwiązania – może wykorzystać część ziemi do ukształtowania terenu wokół stawu? Taki zabieg pozwoli zmniejszyć wydatki związane z wywozem nadmiaru ziemi.

Warto również zwrócić uwagę na następujące aspekty wpływające na koszt wykopu:

• Dostępność terenu dla maszyn – trudny dojazd może znacząco podnieść koszty
• Obecność drzew i krzewów wymagających usunięcia – dodatkowa praca i koszty
• Warunki wodne terenu – wysoki poziom wód gruntowych może wymagać odwodnienia
• Pora roku – wykopy wykonywane poza sezonem budowlanym mogą być tańsze

Ile zapłacisz za wykopanie stawu różnych rozmiarów: cennik dla 100m2, 500m2 i 1000m2

Zastanawiasz się, jakie koszty musisz zaplanować na wykopanie stawu o różnych rozmiarach? Ceny mogą się znacząco różnić w zależności od powierzchni i wielu dodatkowych czynników. Koszt wykopania stawu to nie tylko sama praca ziemna, ale również szereg innych wydatków, które warto uwzględnić w budżecie.

W przypadku małego stawu o powierzchni 100m2 (czyli o wymiarach około 10×10 metrów), wydatek wyniesie między 2 000 a 5 000 złotych przy standardowej głębokości około 2 metrów. To idealne rozwiązanie dla osób, które mają ograniczoną przestrzeń lub dopiero rozpoczynają swoją przygodę z przydomowymi zbiornikami wodnymi. Taki niewielki staw nie wymaga też skomplikowanych prac przygotowawczych, co dodatkowo obniża koszty całego przedsięwzięcia.

Jeśli marzysz o średnim stawie 500m2, przygotuj budżet w granicach 10 000-25 000 złotych. Co istotne, zbiorniki tej wielkości (do 2 metrów głębokości) wymagają jedynie zgłoszenia w odpowiednim urzędzie, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia wodnoprawnego czy pozwolenia na budowę.

Koszt dużego stawu i czynniki wpływające na cenę

Duży staw o powierzchni 1000m2 to już poważna inwestycja, której koszt może sięgnąć od 20 000 do nawet 40 000 złotych. Przy tak znacznym przedsięwzięciu warto dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty wpływające na finalną cenę, aby uniknąć niespodziewanych wydatków.

Na całkowity koszt wykopania stawu wpływa szereg czynników, które trzeba wziąć pod uwagę planując budżet:

• Rodzaj gruntu – miękki grunt piaszczysty jest łatwiejszy i tańszy w obróbce, podczas gdy twardy i kamienisty może podwoić koszty
• Głębokość zbiornika – im głębszy staw, tym większa objętość ziemi do wykopu
• Dostępność terenu dla maszyn budowlanych – trudny dojazd oznacza wyższe ceny
• Konieczność umocnienia skarp – dodatkowy wydatek 2 000-4 000 zł, szczególnie przy stawach głębszych niż 1,5 m

Standardowa cena za metr sześcienny wykopu wynosi średnio 13,52 zł, co pozwala na wstępne oszacowanie kosztów. Pamiętaj jednak o dodatkowych wydatkach, takich jak praca koparki (200-300 zł/godz) oraz utylizacja wykopanej ziemi (40-60 zł/tonę). Planując budżet na wykopanie stawu, warto skonsultować się z kilkoma firmami wykonawczymi i porównać oferty, aby znaleźć najkorzystniejsze rozwiązanie.

Jak samodzielnie obliczyć koszt wykopu stawu i nie przepłacić?

Samodzielne oszacowanie kosztów wykopu stawu to umiejętność, która może uchronić Cię przed niepotrzebnymi wydatkami. Podstawą prawidłowych obliczeń jest określenie objętości ziemi do wykopania. Aby to zrobić, pomnóż długość, szerokość i głębokość planowanego stawu w metrach. Na przykład, dla stawu o wymiarach 10 × 6 m i głębokości 1,5 m, objętość wyniesie 90 m³. Gdy znasz już objętość, możesz przystąpić do oszacowania kosztów. Średnia cena za wykopanie 1 m³ ziemi waha się od 60 do 120 zł, w zależności od rodzaju gruntu. Twarde, kamieniste podłoże będzie droższe w obróbce niż miękki piasek czy glina. Do podstawowej kalkulacji należy jeszcze dodać koszty utylizacji ziemi, które wynoszą około 40-60 zł za tonę. Pamiętaj też, że kształt stawu ma znaczenie – przy nieregularnych formach konieczne będzie podzielenie przestrzeni na mniejsze obszary i obliczenie ich objętości osobno.

Znajomość lokalnych warunków gruntowych jest kluczowa dla uniknięcia niespodzianek cenowych. Przed rozpoczęciem obliczeń, warto przeprowadzić podstawowe badanie gruntu na działce. Możesz wykonać próbne wykopy lub skonsultować się z sąsiadami, którzy realizowali podobne inwestycje. Pamiętaj, że przy stawach głębszych niż 1,2-1,5 m konieczne jest uwzględnienie kosztów umocnienia skarp, co generuje dodatkowe wydatki rzędu 2-4 tysięcy złotych. Zwróć też uwagę na dostępność terenu dla maszyn budowlanych – trudny dostęp może znacząco podnieść cenę usługi. Jeśli działka jest podmokła lub występują na niej podziemne przeszkody, koszty również mogą wzrosnąć.

Praktyczny kalkulator kosztów wykopu stawu

Aby precyzyjnie obliczyć koszt i uniknąć przepłacania, warto stworzyć prosty kalkulator w arkuszu kalkulacyjnym. Uwzględnij w nim wszystkie istotne elementy wpływające na cenę. Zacznij od podstawowej objętości ziemi do wykopania, a następnie dodaj współczynniki korygujące dla typu gruntu: 1,0 dla gruntu miękkiego, 1,5 dla średnio twardego i nawet 2,0 dla bardzo twardego, kamienistego podłoża. Pamiętaj, że średnio 1 m³ ziemi waży około 1,5 tony, co pozwoli Ci oszacować koszty utylizacji. Dla jeszcze większej dokładności, uwzględnij koszty transportu materiału, które często naliczane są za każdy kilometr odległości od miejsca wykopu do miejsca składowania.

Podczas tworzenia kalkulacji warto uwzględnić następujące elementy:

• Podstawowy koszt wykopu (objętość × stawka za m³)
• Dodatkowe koszty związane z utylizacją ziemi
• Koszt ewentualnego umocnienia skarp przy głębszych stawach
• Wydatki na przygotowanie terenu (usunięcie drzew, krzewów)
• Koszty transportu maszyn i materiałów

Porównanie ofert od kilku wykonawców to najskuteczniejszy sposób na uniknięcie przepłacania. Z własnym, dokładnym kosztorysem będziesz w znacznie lepszej pozycji negocjacyjnej. Prosząc o wycenę, przedstaw szczegółowy zakres prac i oczekiwania, ale nie ujawniaj od razu swojego budżetu. Dzięki temu uzyskasz bardziej realistyczne oferty. Zwróć uwagę, czy w wycenach nie ukryto dodatkowych kosztów lub nie pominięto istotnych elementów. Pamiętaj też, że prace ziemne są tańsze poza szczytem sezonu budowlanego – planując wykop jesienią lub wczesną wiosną, możesz zaoszczędzić nawet 15-20% kosztów.

Przykładowa kalkulacja dla stawu rekreacyjnego

Przeanalizujmy praktyczny przykład kalkulacji kosztów dla niewielkiego stawu rekreacyjnego o wymiarach 8 × 5 m i głębokości 1,2 m. Objętość ziemi do wykopania wynosi w tym przypadku 48 m³. Przy średnim koszcie 80 zł za 1 m³ (dla gruntu średnio twardego), podstawowy koszt prac ziemnych to 3840 zł. Masa ziemi do utylizacji to około 72 tony (48 m³ × 1,5 t/m³), co przy stawce 50 zł/t daje dodatkowe 3600 zł. Całkowity koszt podstawowy wynosi więc 7440 zł. W tym przypadku nie musimy uwzględniać kosztów umocnienia skarp, ponieważ głębokość stawu nie przekracza krytycznej wartości 1,5 m.

Pamiętaj, że do pełnego obrazu finansowego inwestycji należy doliczyć jeszcze koszty ewentualnego uszczelnienia dna stawu (folią lub gliną) oraz wykończenia brzegów. Dokładna kalkulacja wszystkich elementów przed rozpoczęciem prac pozwoli uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek finansowych. Warto też zarezerwować w budżecie dodatkowe 10-15% na nieprzewidziane wydatki, które często pojawiają się w trakcie realizacji. Posiadając własne, dokładne obliczenia, łatwiej zweryfikujesz, czy oferty wykonawców są uczciwe i adekwatne do zakresu prac. Pamiętaj też, że niektóre firmy oferują kompleksowe usługi, włączając w to projektowanie, wykop i wykończenie stawu – choć wygodne, mogą być droższe niż zlecanie poszczególnych etapów różnym, wyspecjalizowanym wykonawcom.

Ukryte koszty przy budowie stawu, które musisz uwzględnić w budżecie

Planując budżet na wykop stawu, wielu inwestorów skupia się wyłącznie na podstawowych kosztach robocizny i materiałów. Ukryte koszty mogą jednak znacząco podnieść całkowity wydatek, prowadząc do nieprzyjemnych niespodzianek finansowych. Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego tak wiele projektów przekracza wstępnie założony budżet? Odpowiedź często kryje się właśnie w nieuwzględnieniu dodatkowych, mniej oczywistych wydatków. Precyzyjne planowanie finansowe, uwzględniające wszystkie potencjalne koszty, to klucz do sukcesu przy budowie stawu. Pamiętaj, że oprócz samego wykopu, który średnio kosztuje 13,52 zł za metr sześcienny, pojawi się szereg innych wydatków, o których warto wiedzieć zawczasu.

Jednym z najczęściej pomijanych kosztów jest odwodnienie terenu podczas wykopów. W przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych konieczne może być zastosowanie pomp i systemów drenażowych, co generuje dodatkowe wydatki rzędu 2000-3000 zł. Kolejny ukryty koszt to przygotowanie dojazdu dla ciężkiego sprzętu – jeśli teren jest trudno dostępny, może być konieczne stworzenie tymczasowej drogi dojazdowej. Często pomijanym aspektem są również koszty związane z zabezpieczeniem terenu podczas prac – barierki, taśmy ostrzegawcze czy tymczasowe ogrodzenie to dodatkowe wydatki. W przypadku prac prowadzonych w pobliżu istniejących instalacji podziemnych konieczne może być również zatrudnienie geodety, co wiąże się z kolejnym wydatkiem.

Koszty administracyjne i prawne to kolejna kategoria często pomijana w początkowych kalkulacjach. W zależności od wielkości i przeznaczenia stawu może być wymagane:

• Zgłoszenie wodnoprawne (koszt 88,74 zł) – wymagane dla stawów do 500 m² i do 2 m głębokości
• Pozwolenie wodnoprawne (koszt 221,34 zł) – niezbędne dla większych obiektów
• Ocena oddziaływania na środowisko (w niektórych lokalizacjach) – koszt od 1500 do 5000 zł
• Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – około 50-100 zł

Nieoczywiste wydatki eksploatacyjne

Oprócz kosztów początkowych związanych z wykopem i budową stawu, warto uwzględnić również przyszłe wydatki eksploatacyjne. Te ukryte koszty często zaskakują właścicieli stawów w dłuższej perspektywie. Konserwacja brzegów i przeciwdziałanie erozji to regularne wydatki, które mogą wynosić od 500 do 1500 zł rocznie, w zależności od wielkości zbiornika. Czyszczenie i odmulanie dna, które należy wykonywać co kilka lat, to kolejny znaczący koszt – od 2000 zł wzwyż dla średniej wielkości stawu. Monitoring i utrzymanie jakości wody wymaga regularnych testów i ewentualnych interwencji, szczególnie w przypadku stawów rybnych czy kąpielowych.

Warto również pamiętać o ewentualnych kosztach związanych z naprawą uszkodzeń spowodowanych przez warunki atmosferyczne. Intensywne opady deszczu mogą prowadzić do nadmiernego napełnienia stawu i erozji brzegów, mrozy mogą uszkodzić instalacje, a susze mogą wymagać uzupełniania wody. Koszty pompowania i uzupełniania wody w okresach suchych mogą być znaczące, szczególnie przy większych zbiornikach. Nie zapominaj również o wydatkach związanych z kontrolą roślinności – zarówno tej pożądanej, jak i niepożądanej. Regularne przycinanie roślin wodnych i usuwanie glonów to nie tylko kwestia estetyki, ale także prawidłowego funkcjonowania ekosystemu stawu.

W przypadku stawów kąpielowych czy ozdobnych dochodzą dodatkowe koszty związane z utrzymaniem infrastruktury rekreacyjnej – pomostów, ścieżek, oświetlenia czy systemów filtracji. Aby uniknąć niespodzianek finansowych, warto stworzyć długoterminowy plan budżetowy uwzględniający zarówno początkowe wydatki na wykop, jak i późniejsze koszty utrzymania i konserwacji. Dobrze zaplanowany budżet to gwarancja, że twój staw będzie źródłem przyjemności, a nie finansowych zmartwień przez długie lata.

Podsumowanie wszystkich kosztów

Budowa stawu to inwestycja, która wymaga starannego planowania finansowego. Całkowity koszt wykopu stawu to znacznie więcej niż sama cena wykopania dziury w ziemi. Jak widzieliśmy w tym artykule, na ostateczną kwotę składa się wiele czynników – od rodzaju gruntu i wielkości zbiornika, przez koszty utylizacji ziemi i umocnienia skarp, aż po wydatki administracyjne i przyszłe koszty eksploatacyjne. Średni koszt wykopu wynoszący 13,52 zł za metr sześcienny to tylko punkt wyjścia w całej kalkulacji.

Wybierając wielkość i typ stawu, warto dokładnie przeanalizować wszystkie potencjalne wydatki i stworzyć realistyczny budżet z odpowiednią rezerwą finansową. Doświadczeni inwestorzy zalecają zaplanowanie dodatkowych 15-20% budżetu na nieprzewidziane wydatki, które niemal zawsze pojawiają się w trakcie realizacji projektu. Konsultacja z kilkoma wykonawcami i porównanie ofert może pomóc nie tylko w znalezieniu najkorzystniejszej ceny, ale także w zidentyfikowaniu potencjalnych ukrytych kosztów.

Pamiętaj, że dobrze zaplanowany i wykonany staw to nie tylko element dekoracyjny czy rekreacyjny, ale również długoterminowa inwestycja, która może zwiększyć wartość twojej nieruchomości. Uwzględniając wszystkie omówione w tym artykule koszty, będziesz mógł cieszyć się swoim stawem bez nieprzyjemnych niespodzianek finansowych, które mogłyby zepsuć radość z tej pięknej inwestycji.

Marcin Opolski

Nazywam się Marcin Opolski i od najmłodszych lat pasjonuję się majsterkowaniem oraz budownictwem. Moja fascynacja konstruowaniem i naprawianiem przedmiotów rozpoczęła się już w dzieciństwie, kiedy to spędzałem godziny w domowym warsztacie, ucząc się podstaw rzemiosła. Wierzę, że majsterkowanie to nie tylko hobby, ale także sposób na rozwijanie kreatywności i umiejętności praktycznych. Dlatego staram się inspirować innych do podejmowania własnych inicjatyw, pokazując, że nawet skomplikowane projekty są w zasięgu każdego, kto ma chęci i determinację.

Aby pogłębić swoją wiedzę, ukończyłem studia na kierunku Budownictwo na Politechnice Wrocławskiej. Po studiach rozpocząłem pracę jako inżynier budownictwa lądowego, pełniąc funkcję kierownika zespołu budów w dużej firmie budowlanej. Przez siedem lat zdobywałem cenne doświadczenie, nadzorując realizację różnorodnych projektów, od budowy domów jednorodzinnych po kompleksowe inwestycje komercyjne. [email protected]